धातु-रूपाणि चर् (चरना, चलना) लट्लकार:(वर्तमानकाल:) पुरुषः एकवचनम् द्विवचनम् बहुवचनम् प्रथम चरति चरतः चरन्ति मध्यम चरसि चरथ: चरथ उत्तम चरामि चराव: चराम: लृट्लकार: (भविष्यत्काल:) पुरुषः एकवचनम् द्विवचनम् बहुवचनम् प्रथम चरिष्यति चरिष्यत: चरिष्यन्ति मध्यम चरिष्यसि चरिष्यथ: चरिष्यथ उत्तम चरिष्यामि चरिष्याव: चरिष्याम: …
धातु-रूप चर् (चरना, चलना) Dhatu Roop Char (Graze, walk) in Sanskrit Grammar Read More »
संस्कृत व्याकरण शब्द रूप उकारान्त नपुसंक लिंग शब्द: मधु विभक्ति: एकवचनम् द्विवचनम् बहुवचनम् प्रथमा मधु मधुनी मधूनि द्वितीया मधु मधुनी मधूनि तृतीया मधुना मधुभ्याम् मधुभि: चतुर्थी मधुने मधुभ्याम् मधुभ्यः पञ्चमी मधुन: मधुभ्याम् मधुभ्यः षष्ठी मधुन: मधुनो: मधूनाम् सप्तमी मधुनि मधुनो: मधुषु सम्बोधनम् हे मधु!/हे मधो! हे मधुनी! हे मधूनि! इसी प्रकार से तालु, वस्तु, जानु आदि …
संस्कृत व्याकरण शब्द रूप ऋकारान्त पुल्लिंग शब्द: पितृ विभक्ति: एकवचनम् द्विवचनम् बहुवचनम् प्रथमा पिता पितरौ पितरः द्वितीया पितरम् पितरौ पितृन् तृतीया पित्रा पितृभ्याम् पितृभि: चतुर्थी पित्रे पितृभ्याम् पितृभ्यः पञ्चमी पितु: पितृभ्याम् पितृभ्यः षष्ठी पितु: पित्रो: पितृणाम् सप्तमी पितरि पित्रो: पितृषु सम्बोधनम् हे पित:! हे पितरौ! हे पितर:! इसी प्रकार से देवृ, जामातृ, भ्रातृ आदि ऋकारान्त …
संस्कृत व्याकरण शब्द रूप इकारान्त नपुंसक लिंग शब्द: वारि विभक्ति: एकवचनम् द्विवचनम् बहुवचनम् प्रथमा वारि वारिणी वारीणि द्वितीया वारि वारिणी वारीणि तृतीया वारिणा वारिभ्याम् वारिभि: चतुर्थी वारिणे वारिभ्याम् वारिभ्य: पञ्चमी वारिण: वारिभ्याम् वारिभ्य: षष्ठी वारिण: वारिणो: वारीणाम् सप्तमी वारिणि वारिणो: वारिषु सम्बोधनम् हे वारि!/हे वारे! हे वारिणी! हे वारीणि!
संस्कृत व्याकरण शब्द रूप ईकारान्त स्त्रीलिंग शब्द: नदी विभक्ति: एकवचनम् द्विवचनम् बहुवचनम् प्रथमा नदी नद्यौ नद्यः द्वितीया नदीम् नद्यौ नदी: तृतीया नद्या नदीभ्याम् नदीभि: चतुर्थी नद्यै नदीभ्याम् नदीभ्य: पञ्चमी नद्या: नदीभ्याम् नदीभ्य: षष्ठी नद्या: नद्योः नदीनाम् सप्तमी नद्याम् नद्योः नदीषु सम्बोधनम् हे नदि! हे नद्यौ! हे नद्य:! इसी प्रकार से भगिनी, लेखनी आदि ईकारान्त स्त्रीलिंग शब्दों …
संस्कृत व्याकरण शब्द रूप इकारान्त स्त्रीलिंग शब्द: मति विभक्ति: एकवचनम् द्विवचनम् बहुवचनम् प्रथमा मतिः मती मतयः द्वितीया मतिम् मती मतीः तृतीया मत्या मतिभ्याम् मतिभि: चतुर्थी मत्यै/मतये मतिभ्याम् मतिभ्य: पञ्चमी मत्या:/मते: मतिभ्याम् मतिभ्य: षष्ठी मत्या:/मते: मत्यो: मतीनाम् सप्तमी मत्याम्/मतौ मत्यो: मतिषु सम्बोधनम् हे मते! हे मती! हे मतय:! इसी प्रकार से गति, शक्ति, प्रीति आदि इकारान्त …
संस्कृत व्याकरण शब्द रूप उकारान्त पुल्लिंग शब्द: भानु विभक्ति: एकवचनम् द्विवचनम् बहुवचनम् प्रथमा भानुः भानू भानवः द्वितीया भानुम् भानू भानून् तृतीया भानुना भानुभ्याम् भानुभि: चतुर्थी भानवे भानुभ्याम् भानुभ्यः पञ्चमी भानो: भानुभ्याम् भानुभ्यः षष्ठी भानो: भान्वोः भानुनाम् सप्तमी भानौ भान्वोः भानुषु सम्बोधनम् हे भानो! हे भानू! हे भानव:! इसी प्रकार से शिशु, गुरु, विष्णु, साधु आदि …
संस्कृत व्याकरण शब्द रूप इकारान्त पुल्लिंग शब्द: मुनि विभक्ति: एकवचनम् द्विवचनम् बहुवचनम् प्रथमा मुनिः मुनी मुनयः द्वितीया मुनिम् मुनी मुनीन् तृतीया मुनिना मुनिभ्याम् मुनिभिः चतुर्थी मुनये मुनिभ्याम् मुनिभ्यः पञ्चमी मुनेः मुनिभ्याम् मुनिभ्यः षष्ठी मुनेः मुन्यो: मुनीनाम् सप्तमी मुनौ मुन्यो: मुनिषु सम्बोधनम् हे मुने! हे मुनी! हे मुनय:! इसी प्रकार हरि,रवि,कपि,कवि आदि इकारान्त पुल्लिंग शब्दों …
शब्द रूप मुनि इकारान्त पुल्लिंग शब्द संस्कृत व्याकरण Shabd Roop Muni in Sanskrit Grammar Read More »
धातु-रूपाणि नी- नय् ( लेना) लट्लकार:(वर्तमानकाल:) पुरुषः एकवचनम् द्विवचनम् बहुवचनम् प्रथम नयति नयतः नयन्ति मध्यम नयसि नयथ: नयथ उत्तम नयामि नयाव: नयाम: लृट्लकार: (भविष्यत्काल:) पुरुषः एकवचनम् द्विवचनम् बहुवचनम् प्रथम नेष्यति नेष्यत: नेष्यन्ति मध्यम नेष्यसि नेष्यथ: नेष्यथ उत्तम नेष्यामि नेष्याव: नेष्याम: …
धातु-रूप नी- नय् ( लेना) संस्कृत Dhatu Roop Nee-Nay (Take) in Sanskrit Grammar Read More »
धातु-रूपाणि चिन्त् (सोचना) लट्लकार:(वर्तमानकाल:) पुरुषः एकवचनम् द्विवचनम् बहुवचनम् प्रथम चिन्तयति चिन्तयतः चिन्तयन्ति मध्यम चिन्तयसि चिन्तयथ: चिन्तयथ उत्तम चिन्तयामि चिन्तयाव: चिन्तयाम: लृट्लकार: (भविष्यत्काल:) पुरुषः एकवचनम् द्विवचनम् बहुवचनम् प्रथम चिन्तयिष्यति चिन्तयिष्यत: चिन्तयिष्यन्ति मध्यम चिन्तयिष्यसि चिन्तयिष्यथ: चिन्तयिष्यथ उत्तम चिन्तयिष्यामि चिन्तयिष्याव: चिन्तयिष्याम: …
धातु-रूप चिन्त् (सोचना) संस्कृत Dhatu Roop Chint (Think) in Sanskrit Grammar Read More »
धातु-रूपाणि इष् (इच्छा करना) लट्लकार:(वर्तमानकाल:) पुरुषः एकवचनम् द्विवचनम् बहुवचनम् प्रथम इच्छति इच्छतः इच्छन्ति मध्यम इच्छसि इच्छथ: इच्छथ उत्तम इच्छामि इच्छाव: इच्छाम: लृट्लकार: (भविष्यत्काल:) पुरुषः एकवचनम् द्विवचनम् बहुवचनम् प्रथम एषिष्यति एषिष्यत: एषिष्यन्ति मध्यम एषिष्यसि एषिष्यथ: एषिष्यथ उत्तम एषिष्यामि एषिष्याव: एषिष्याम: …
धातु-रूप इष् (इच्छा करना) संस्कृत Dhatu Roop Ish (want) in Sanskrit Grammar Read More »
धातु-रूपाणि स्था – तिष्ठ (ठहरना) लट्लकार:(वर्तमानकाल:) पुरुषः एकवचनम् द्विवचनम् बहुवचनम् प्रथम तिष्ठति तिष्ठतः तिष्ठन्ति मध्यम तिष्ठसि तिष्ठथ: तिष्ठथ उत्तम तिष्ठामि तिष्ठाव: तिष्ठाम: लृट्लकार: (भविष्यत्काल:) पुरुषः एकवचनम् द्विवचनम् बहुवचनम् प्रथम स्थास्यति स्थास्यत: स्थास्यन्ति मध्यम स्थास्यसि स्थास्यथ: स्थास्यथ उत्तम स्थास्यामि स्थास्याव: स्थास्याम: …
धातु-रूप स्था – तिष्ठ (ठहरना) संस्कृत Dhatu Roop Tishtha-Stha (stay) in Sanskrit Grammar Read More »
संस्कृत व्याकरण शब्द- रूप सर्वनाम शब्दः इदम् (यह) नपुंसक लिंग विभक्ति: एकवचनम् द्विवचनम् बहुवचनम् प्रथमा इदम् इमे इमानि द्वितीया इमम्, एनत् इमे, एने इमानि, एनानि तृतीया अनेन, एनेन आभ्याम् एभि: चतुर्थी अस्मै आभ्याम् एभ्यः पञ्चमी अस्मात् आभ्याम् एभ्यः षष्ठी अस्य अनयो:, एनयो: एषाम् सप्तमी अस्मिन् अनयो:, एनयो: ऐषु
संस्कृत व्याकरण शब्द- रूप सर्वनाम शब्दः इदम् (यह) पुल्लिंग विभक्ति: एकवचनम् द्विवचनम् बहुवचनम् प्रथमा अयम् इमौ इमे द्वितीया इमम्, एनम् इमौ, एनौ इमान्, एनान् तृतीया अनेन, एनेन आभ्याम् एभि: चतुर्थी अस्मै आभ्याम् एभ्यः पञ्चमी अस्मात् आभ्याम् एभ्यः षष्ठी अस्य अनयो:, एनयो: एषाम् सप्तमी अस्मिन् अनयो:, एनयो: ऐषु
संस्कृत व्याकरण शब्द- रूप सर्वनाम शब्दः युष्मद् ( तुम ) विभक्ति: एकवचनम् द्विवचनम् बहुवचनम् प्रथमा त्वम् युवाम् यूयम् द्वितीया त्वाम्, त्वा युवाम् , वाम् युष्मान्, वः तृतीया त्वया युवाभ्याम् युष्माभिः चतुर्थी तुभ्यम्, ते युवाभ्याम्, वाम् युष्मभ्यम्, वः पञ्चमी त्वत् युवाभ्याम् युष्मत् षष्ठी तव, ते युवयो:, वाम् युष्माकम्, वः सप्तमी त्वयि युवयो: युष्मासु
शब्द रूप ऋकारान्त स्त्रीलिंङ्ग शब्दः स्वसृ ( बहन ) विभक्ति: एकवचनम् द्विवचनम् बहुवचनम् प्रथमा स्वसा स्वसारौ स्वसार: द्वितीया स्वसारम् स्वसारौ स्वसृ: तृतीया स्वस्रा स्वसृभ्याम् स्वसृभि: चतुर्थी स्वस्रे स्वसृभ्याम् स्वसृभ्य: पञ्चमी स्वसुः स्वसृभ्याम् स्वसृभ्य: षष्ठी स्वसुः स्वस्रो: स्वसृणाम् सप्तमी स्वसरि स्वस्रो: स्वसृषु सम्बोधनम् हे स्वस:! हे स्वसारौ! हे स्वसारः! इसी प्रकार ननान्दृ (ननद), मातृ(माता), यातृ …
शब्द रूप ऋकारान्त स्त्रीलिंङ्ग शब्दः मातृ (माता) विभक्ति: एकवचनम् द्विवचनम् बहुवचनम् प्रथमा माता मातरौ मातरः द्वितीया मातरम् मातरौ मातृ: तृतीया मात्रा मातृभ्याम् मातृभि: चतुर्थी मात्रे मातृभ्याम् मातृभ्यः पञ्चमी मातुः मातृभ्याम् मातृभ्यः षष्ठी मातुः मात्रो: मातृणाम् सप्तमी मातरि मात्रो: मातृषु सम्बोधनम् हे मात:! हे मातरौ! हे मातर:! इसी प्रकार ननान्दृ (ननद), यातृ (देवरानी), दुहितृ (बेटी) …
शब्द-रूप मातृ (माता) ऋकारान्त स्त्रीलिंङ्ग शब्दः Shabd Roop Matri (Mother) in Sanskrit Read More »
धातु-रूपाणि खाद् (खाना) लट्लकार:(वर्तमानकाल:) पुरुषः एकवचनम् द्विवचनम् बहुवचनम् प्रथम खादति खादतः खादन्ति मध्यम खादसि खादथ: खादथ उत्तम खादामि खादाव: खादाम: लृट्लकार: (भविष्यत्काल:) पुरुषः एकवचनम् द्विवचनम् बहुवचनम् प्रथम खादिष्यति खादिष्यत: खादिष्यन्ति मध्यम खादिष्यसि खादिष्यथ: खादिष्यथ उत्तम खादिष्यामि खादिष्याव: खादिष्याम: …
धातु-रूप खाद् (खाना) संस्कृत Dhatu Roop Khad (Eat) in Sanskrit Read More »
संस्कृत व्याकरण शब्द- रूप सर्वनाम शब्दः अस्मद् (मैं) विभक्ति: एकवचनम् द्विवचनम् बहुवचनम् प्रथमा अहम् आवाम् वयम् द्वितीया माम्, मा आवाम्, नौ अस्मान्, नः तृतीया मया आवाभ्याम् अस्माभि: चतुर्थी मह्यम्, मे आवाभ्याम्, नौ अस्मभ्यम्, नः पञ्चमी मत् आवाभ्याम् अस्मत् षष्ठी मम, मे आवयो:, नौ अस्माकम्, न: सप्तमी मयि आवयो: अस्मासु
संस्कृत व्याकरण शब्द- रूप नकारान्त- पुल्लिङ्ग- शब्द राजन् (राजा) विभक्ति: एकवचनम् द्विवचनम् बहुवचनम् प्रथमा राजा राजानौ राजान: द्वितीया राजानम् राजानौ राज्ञः तृतीया राज्ञा राजभ्याम् राजभि: चतुर्थी राज्ञे राजभ्याम् राजभ्य: पञ्चमी राज्ञ: राजभ्याम् राजभ्य: षष्ठी राज्ञ: राज्ञो: राज्ञाम् सप्तमी राज्ञि, राजनि राज्ञो: राजसु सम्बोधनम् हे राजन्! हे राजानौ! हे राजान:!